แพทย์หญิงวสวี ศักดินันท์
กุมารแพทย์โรคต่อมไรท่อและเมตะบอลิสม
การเจริญเติบโตในเด็ก
ปัญหาการเติบโตในเด็กพบบ่อยทั้งภาวะตัวเตี้ยและตัวสูง โดยเฉพาะตัวเตี้ย ซึ่งภาวะตัวเตี้ยที่ผิดปกติและตรวจพบสาเหตุบ่อยที่สุด คือ ภาวะพร่องฮอร์โมนการเจริญเติบโต
ภาวะตัวเตี้ย
เป็นปัญหาการเติบโตที่พบบ่อย เกณฑ์การวินิจฉัยคือ
ความสูงน้อยกว่า -2 ค่าคะแนนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SDS) หรือน้อยกว่าเปอร์เซ็นต์ใกล้ที่ 3
ความสูงอยู่ในช่วง ± 2SDS แต่ความสูงสุดท้ายที่ได้จากการทำนายต่ำกว่าพันธุกรรมมากกว่า -2 SDS
อัตราการเพิ่มความสูงผิดปกติตามช่วงอายุ
มีการเบี้ยวลงของความสูงข้ามเส้นเปอร์เซ็นต์ใกล้อย่างน้อย 2 เส้น
โดยทั่วไปการเจริญเติบโตปกติของเด็กจะแบ่งออกเป็น 3 ช่วง คือ
ช่วงแรกเกิด (อายุ 0-2 ขวบ) การเจริญเติบโตจะอยู่ระหว่าง 30-35 ซม.
ช่วงวัยเด็ก อัตราการเจริญเติบโตอยู่ที่ประมาณ 5-7 ซม./ปี
ช่วงวัยรุ่น/วัยเจริญพันธุ์ อัตราการเจริญเติบโตอยู่ที่ 8-14ซม./ปี
พ่อแม่มีหน้าที่ช่วยสังเกตถึงความผิดปกติทางร่างกาย ควรติดตามชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงของลูกทุกๆ 3-6 เดือน และควรจดบันทึกการเจริญเติบโตของลูกลงในสมุดบันทึกสุขภาพ เพื่อติดตามดูการเปลี่ยนแปลงของลูกว่าเพิ่มขึ้นตามวัยหรือไม่เพราะโรคเตี้ยอาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะซ่อนเร้นบางอย่างที่ต้องการการรักษาอย่างทันท่วงที
“โรคอ้วน”
ในปัจจุบันปัญหาโรคอ้วนในเด็กมีเพิ่มมากขึ้น และถือเป็นโรคที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากโรคอ้วนส่งผลให้เกิดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆตามมา เช่น เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ไขมันเกาะตับ ปวดเข่า และสะโพกเป็นต้น
สาเหตุของโรคอ้วน
พันธุกรรม ถ้าพ่อหรือแม่อ้วนลูกจะมีโอกาสอ้วนด้วยเช่นกัน
การเลี้ยงดู พฤติกรรมการเลี้ยงดูของพ่อและแม่การเลือกอาหารให้ลูกรับประทานปริมาณ และประเภทของอาหารล้วนมีผลต่อความอ้วนของเด็กได้
พฤติกรรมการรับประทานของลูก เช่น การรับประทานอาหารไม่เป็นเวลารับประทานจุบจิบ อาหารประเภทฟาสฟู้ด เลือกอาหารที่มีรสหวานและไขมันสูง
ไม่ออกกำลังกาย ทำให้เด็กมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคอ้วนมากยิ่งขึ้น
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจตามมาจากโรคอ้วน เช่น
เบาหวาน
ไขมันในเลือดสูง
ความดันโลหิตสูง
ปวดเข่าและสะโพก
ปัญหาสุขภาพจิต ภาวะซึมเศร้าจากการโดนล้อ
ในเด็กผู้หญิงมีภาวะประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอได้
เมื่อบุตรหลานมีภาวะน้ำหนักเกินหรืออ้วนผู้ปกครองควรพามาปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อหาทางแก้ไขและป้องกันก่อนเกิดโรคต่างๆ ตามมา