โรคภูมิแพ้ในเด็ก

โรคภูมิแพ้ เป็นกลุ่มโรคเรื้อรังที่พบมากขึ้นทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทย จากการสำรวจในประเทศไทยพบว่ามีอุบัติการณ์เพิ่มขึ้น 3 – 4 เท่า ในระยะเวลา 40 ปีที่ผ่านมา โดย 1 ใน 3 ของเด็กไทยเป็นโรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ และ 1 ใน 6 เป็นโรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะภูมิแพ้

• พันธุกรรม โดยพบว่าถ้าบิดาหรือมารดาเป็นโรคภูมิแพ้จะทำให้บุตรมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ประมาณร้อยละ 30 – 50 แต่ถ้าทั้งบิดาและมารดาเป็นโรคภูมิแพ้ทั้งคู่ ก็จะยิ่งมีผลทำให้บุตรมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้มากขึ้นถึงร้อยละ 50 – 70

• การ ได้รับสารก่อภูมิแพ้ ตั้งแต่อายุยังน้อย

• การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มี ควันบุหรี่

• การ ติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่าง

โรคภูมิแพ้ในเด็กที่พบบ่อย

1. โรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้

จะเริ่มมีอาการตั้งแต่อายุ 2 – 3 เดือน โดยจะมีผื่นแดง คันตามข้อศอก ข้อเข่า แก้มและตามลำตัว บางตำแหน่งจะมีผิวแห้งตกสะเก็ด ซึ่งจะทำให้เด็กรู้สึกไม่สบายตัว นอนหลับไม่สนิท ผู้ป่วยเด็กที่เป็นโรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้ จะมีโอกาสเสี่ยงในการเกิดโรคภูมิแพ้ระบบทางเดินหายใจโดยเฉพาะโรคหืดเมื่อเด็กโตขึ้น สาเหตุที่สำคัญของโรคภูมิแพ้ทางผิวหนังในเด็ก ได้แก่ การแพ้อาหาร

2. ปฏิกิริยาแพ้อาหาร

เด็กจะมีอาการได้ตั้งแต่ในขวบปีแรก อาการแพ้อาหารมีได้ตั้งแต่ผื่นผิวหนังอักเสบ ผื่นลมพิษ อาเจียน ท้องเสีย ปวดท้อง หายใจครืดคราด หายใจหอบ หรือบางครั้งมีอาการแพ้รุนแรงซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง อาจมีอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ โดยอาหารที่เป็นสาเหตุที่พบมาก ได้แก่ นมวัว ไข่ แป้งสาลี ถั่วเหลือง ถั่วลิสง อาหารทะเล เป็นต้น

3. โรคหืด

ผู้ป่วยจะมีอาการไอ หอบ หายใจเสียงหวีดบ่อยๆ โดยเฉพาะเวลาอากาศเย็น อาการเปลี่ยน หรือหลังออกกำลังกายมากๆ และอาการจะดีขึ้นหลังพ่นยาขยายหลอดลม บางรายอาจมีภาวะความเข้มข้นของออกซิเจนในเลือดต่ำ ซึ่งถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจส่งผลให้ถึงขั้นเสียชีวิต

4. โรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากภูมิแพ้

ผู้ป่วยจะมีอาการน้ำมูกไหล จาม คัดจมูก คันจมูก บางรายอาจมีอาการทางตาร่วมด้วย เช่น คันตา ตาแดง น้ำตาไหล บางคนพบรอยคล้ำใต้ตา (Allergic Shiner) ในบางรายที่มีอาการรุนแรงอาจพบริดสีดวงในจมูก (Nasal Polyp) ได้

การวินิจฉัยโรคภูมิแพ้

• การซักประวัติและการตรวจร่างกาย

• การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง Skin Prick Test หรือการตรวจ lgE ที่จำเพาะ (Specific lgE, slgE)

• การทดสอบโดยการให้สารกระตุ้น (Provocation หรือ Challenge Test)

การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง SKIN TEST

การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง ทำให้ทราบว่ามีการแพ้สิ่งใดและนิยมทดสอบภูมิแพ้ด้วยวิธี “การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังด้วยการสะกิด” (Skin Prick Test) โดยใช้แท่งพลาสติกปลายแหลมจุ่มน้ำยาที่จะทดสอบแล้วนำมาสะกิดที่ผิวหนัง ตำแหน่งของผิวหนังที่ทำคือบริเวณหลัง สำหรับเด็กเล็กสามารถรอผล 15 – 20 นาที หลังทำเสร็จ หากทราบว่าแพ้สิ่งใดก็จะเกิดเป็นตุ่มนูนแดงในตำแหน่งที่ตรงกับการทดสอบสารก่อภูมิแพ้ เพื่อที่คุณพ่อและคุณแม่จะได้หลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ได้อย่างถูกต้อง ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีการที่ทำให้ทราบถึงสารที่ทำให้เกิดภูมิแพ้ได้ดี และมีประสิทธิภาพสูง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่จะแนะนำให้ทำ Skin Test เสมอ